Yavuz Sultan Selim Camii

Kanuni Sultan Süleyman tarafından babası Yavuz Sultan Selim hatırasına, 1516–1522 yılları arasında İstanbul Fatih’te, Sultan Selim semtinde, Haliç’e hâkim bir tepe üzerinde inşa edilmiş olan külliye; cami, imaret, sıbyan mektebi, darüşşifa, hamam ve bir türbeden müteşekkildir.

Sultan Selim Külliyesi’nin mimarı kesin olarak bilinmemekle birlikte; Tahsin Öz, külliye camisinin Mimar Acem Ali’ye inşa ettirildiğini ileri sürmüştür. Tabhaneli cami örneğinin son temsilcilerinden biri olan bu camii, Edirne camileri örnek alınarak inşa edilmiştir. Cami büyük bir dış avlunun ortasında bulunur ve dış avludan 22 kubbenin dolandığı caminin revaklı iç avlusuna, üç farklı yönde giriş verilmiştir. Bu iç avlunun ortasında, sekiz mermer sütuna sahip sıra dışı bir görünümü olan cami şadırvan bulunur.

Cami kütlesi 24.5 m açıklığa sahip büyük bir kubbe ile örtülüdür. Kubbenin büyüklüğü ve zemine olan mesafesi dikkate alınacak olursa; kubbenin bu şekilde tasarlanarak ana mekâna egemen olmasının sağlanmaya çalışıldığı görülecektir. Cami hariminin sağ tarafında altı ayak üzerine oturtulmuş müezzin mahfili, sol kısımda ise; göze hitap eden bir görünüme sahip, sekiz sütun üzerinde yükselen sultan mahfili yer alır.

Evliya Çelebi; sultan mahfilinde bulunan altın yaldızlı kafeslerin Sultan İbrahim tarafından yapıya eklendiğini belirtir. Caminin kıble kapısında ve bazı pencere kemerlerinde yer alan çini panolarda kullanılan kakmalarla, bu öğelere sanatsal bir değer katılmıştır. Ayrıca; caminin işlemeli mermer minberi, tek şerefeli iki minaresi, bu sade camide göze çarpan diğer elemanlardır.

Külliyenin bir diğer yapısı; klasik tarzda inşa edilen, revaklı girişe sahip sekizgen planlı türbesidir. Külliyenin kıble yönündeki haziresinde bulunan bu türbede, I. Selim’in sandukası bulunur ve sandukanın başucuna beyaz bir kaftan asılıdır. I. Selim’e ait olan bu kaftan dönemin âlimlerinden İbni Kemal’in atının çamur sıçrattığı o meşhur kaftandır.

Bu türbenin yanındaki benzer mimari özelliklere sahip diğer türbede ise; Kanunu Sultan Süleyman’ın küçük yaşta hakkın rahmetine kavuşan kızları ve şehzadeleri medfundur. Ayrıca, külliye haziresinde Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Hafza Sultan mezarı da bulunmaktadır.

Tarihi Külliyeden günümüze kalan yapılar; cami, türbeler ve dış avlu girişinde bina edilmiş olan sıbyan mektebidir.

Yavuz Sultan Selim Camii, İstanbul’un önemli tarihi ve dini yapılarından biridir.

Yavuz Sultan Selim Camii hakkında detaylı bilgiler:

Genel Bilgiler

Yer: Fatih, İstanbul
Yapım Tarihi: 1522
Yaptıran: Osmanlı Padişahı I. Selim’in (Yavuz Sultan Selim) oğlu Kanuni Sultan Süleyman tarafından babası adına yaptırılmıştır.
Mimar: Mimar Acem Ali’nin eseri olarak kabul edilir.

Mimari Özellikler

Yapı ve Plan

Klasik Osmanlı Mimarisi: Cami, klasik Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşır. Merkezi bir kubbe ve yan kubbelerle örtülüdür.
Ana Kubbeler: Ana kubbe, dört yarım kubbeyle desteklenir ve oldukça geniş bir iç mekan sunar.
Minareler: İki minaresi vardır ve minareler, caminin iki yanına simetrik olarak yerleştirilmiştir.

İç Mekan

Mihrab ve Minber: Mihrabı ve minberi mermerden yapılmış olup, Osmanlı dönemi süsleme sanatının güzel örneklerini taşır.
Süslemeler: İç mekan, sadelik ve zarafetle dekore edilmiştir. Çini süslemeler ve kalem işleri dikkat çeker.
Aydınlatma: Camideki büyük pencereler, iç mekana doğal ışık sağlar ve mekanın aydınlık olmasına katkıda bulunur.

Avlu ve Diğer Yapılar

Avlu: Caminin geniş bir avlusu vardır. Avlu, ortasında bir şadırvan bulunan revaklarla çevrilidir.
Türbeler: Cami kompleksinde Yavuz Sultan Selim’in türbesi ve diğer bazı Osmanlı hanedan üyelerinin türbeleri bulunur.
Medrese ve Diğer Yapılar: Cami külliyesi içinde medrese, imaret ve derviş hücreleri gibi yapılar da bulunur.

Tarihçe ve Kültürel Önemi

Yapım Süreci

Kanuni Sultan Süleyman: Babası Yavuz Sultan Selim’in anısına yaptırdığı cami, hem dini hem de sosyal işlevlere hizmet etmiştir.
İstanbul’un Fethi Sonrası: İstanbul’un fethinden sonra yapılan önemli camilerden biri olarak, şehirdeki Osmanlı varlığını simgeleyen bir yapıdır.

Restorasyon ve Koruma

Tarihi Önemi: Yavuz Sultan Selim Camii, tarihi boyunca çeşitli restorasyonlardan geçirilmiştir. Bu restorasyonlar, caminin özgün yapısını koruyarak günümüze ulaşmasını sağlamıştır.
Günümüz: Cami, günümüzde hala aktif olarak ibadet için kullanılmakta ve aynı zamanda turistler tarafından ziyaret edilmektedir.

Konumu ve Manzarası

Haliç Manzarası: Cami, Haliç’e hakim bir tepe üzerinde yer alır ve bu konumdan İstanbul’un güzel manzaralarını sunar.
Tarihi Yarımada: İstanbul’un tarihi yarımadasında, birçok tarihi ve turistik mekanın yakınında bulunur.

Sonuç

Yavuz Sultan Selim Camii, sadece dini bir yapı olmanın ötesinde, Osmanlı mimarisinin ve sanatının önemli bir örneği olarak İstanbul’un kültürel mirasında büyük bir yer tutar. Hem ibadet edenler hem de tarih ve sanat meraklıları için ziyaret edilmesi gereken önemli bir mekandır.