Vanilya hakkında bilgi

Vanilya ile Vanilin aynı şey mi?

Vanilyaya tadını ve kokusunu veren temel madde vanilindir. Diğer bileşiklerden piperonal yağ içeriğini meydana getirir.

Endonezya, Madagaskar, Tahiti, Meksika dünyadaki vanilya ihtiyacını karşılayan ülkelerdir. Doğal vanilya ince, uzun, kahverengi-siyah renkli parlak çubuklar şeklinde satılmaktadır.

Vanilya üretimi yetersiz olduğu ve talebi karşılayamadığı için doğal vanilya üretiminden daha ucuz olan kimyasal vanilin üretimi yapılmaktadır.

Vanilya esansı olarak satılan ürünler de yemeklerde kullanılmakla birlikte bunlar doğal vanilya değildir. Katkı maddelerinden yapılmaktadırlar.

Vanilya çubukları ilk toplandıklarında, yeşil ve kokusuz durumdadır. Bu halleriyle bilinen vanilyadan uzaktır ve belli bir işlemden geçirilmesi gerekmektedir. Önce çubuklar sıcak suya, sonra da ilk toplandığı zamanki boyutunun yaklaşık beşte birine düşene dek haftalarca güneşte kurumaya bırakılırlar. Bu işlem bittikten sonra da birkaç hafta boyunca dinlendirilir ve de çubukların rengi koyu kahve ve yoğun aromaya sahip olmuş olur. Çubukların içinde küçük çekirdekler bulunur.

En çok tatlı sosları aromatize etmek amacıyla kullanılan vanilya çubukları kullanıldıktan sonra yıkanıp kurulanmak şartıyla 2-3 defa daha kullanılabilirler.

Çubukların içi açılınca ortaya çıkan siyah çekirdekler dondurmayı, kekleri, pudingleri aromatize etmek için kullanılmaktadır.

Vanilya faydaları;

Vücudu kuvvetlendirir. Ateşi düşürür. Cinsel gücü artırır. Sinir bozukluğunu giderir. Hazmı kolaylaştırır. Bronşları temizler ve öksürük söktürür. Ruhi bunalımı geçirir.

Mide ve sinir sistemini uyarır.Cinsel isteği artırıcı olarak tanınmaktadır.

Gıda ve parfüm sanayiinde koku verici olarak kullanılır.

Pasta, dondurma, çikolata, kahve, kakao gibi besinlere tad vermek amacıyla kullanılmaktadır. Vanilyanın gıda sektöründe en çok kullanıldığı yer dondurma üretimidir.

Saf vanilya özütünün suyla alımının sinirden ötürü gerilmiş olan mideyi gevşetici etkide olduğu belirtiliyor.

Vanilya aroması aromaterapistler tarafından strese karşı sakinleştirici amaçlı kullanılmaktadır. (Vanilya yağı ağızdan alınmamalıdır)

Kozmetik alanda losyonlar, parfüm, vücut kremlerinde ve duş jellerinde değerlendirilmektedir.

Vanilya toz veya çubuk halinde satılmaktadır.

Vanilya özütlerinin havayla temas etmeyecek şekilde, serin ve kuru ortamda muhafaza edilmesi gerekir.

Vanilya Familyası: Salepgiller (archidaceae), Türkiye’de yetiştiği yerler: Türkiye’de bulunmaz.

Birçok tropikal ülkelerde yetiştirilen, tırmanıcı gövdeli bitkiler. Vatanı Meksika, Madagaskar, Java ve Antillerdir. Bitkinin yaprakları sapsız, yassı ve etlidir. Meyveleri 15-20 cm uzunlukta, yassı, iki uca doğru incelmiş, parlak siyahımsı renkli bir kapsüldür. Kokusu özel ve tadı acıdır.

Kullanıldığı yerler: Yeşilken toplanıp, sonra suda haşlandıktan sonra kurutulan meyveleri kullanılır. Özel kokulu vanilin maddesi ancak fermentatif bir kurutma sonucunda meydana gelmektedir. Vanilin meyveden glikosit ile bağlı durumdadır. Ancak böyle bir kurutma esnasındaki mayalanma ile serbest hale geçmektedir. Mide ve sinir sistemini uyarıcı etkilere sahiptir. Koku verici olarak gıda sanayiinde kullanılmaktadır.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi