İsmail Haniye
Filistin Gazze Hükümeti Başbakanı, HAMAS Yöneticisi
1963 yılında Gazze’deki El-Şatti mülteci kampında dünyaya geldi. Ailesi, 1948 yılında, ilk Arap-İsrail savaşından sonra Askalan kenti yakınında bulunan El Jora köyünü terk etmek zorunda kaldı. Filistin mülteci kampına yerleşti. Haniye ilk ve orta öğrenimini Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin finansman desteğiyle Filistin kamplarında açılan okullarda yaptı. Lise yıllarında Müslüman Kardeşler hareketiyle tanıştı. 1983-84 döneminde Hamas’ın üniversite gençliğindeki uzantısı İslamcı Öğrenciler Derneği’nde mücadele verdi. Çalışmalarıyla Hamas kurucularından Şeyh Yasin’in dikkatini çekti. Haniye, o yıllarda, bir yandan okuyup, bir yandan İslamcı hareket davasına hizmet ederken, en büyük tutkusu futbolla da yakından ilgileniyordu. Bir adı da “Sporting Kulüp” olan “İslam Cemiyeti” futbol takımında top koşturuyordu. 8 numaralı formayı giyiyor ama orta sahada oynuyordu.
Yüksek öğrenimi önce Gazze’deki El-Ezher Enstitüsü ve aynı kentteki İslam Üniversitesi’nde tamamladı. İslam Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin Arap dili ve edebiyatı bölümünden mezun oldu. Cezaeviyle 1987’de tanıştı. Sonra 1988’de 6 ay hapis. Ardından 1989’da 3 yıl tutuklu kaldı. 1992 yılında İslami Cihad ve Hamas üyesi 415 kişilik bir grupla hapisten Güney Lübnan’a sürüldü. Haniye 2001 yılında serbest bırakılınca Gazze’ye döndü ve İntifada Koordinasyon Komitesi’nde Hamas temsilciliğine atandı.
Haniye, 28 Eylül 2000 tarihinde Ariel Şaron’un El Aksa Camii’ndeki kışkırtmasıyla başlayıp 2004 Mayıs’ına kadar süren İkinci İntifada’da yönetici kadroya girdi. Haniye, 1999’dan 2004 Mart’ına kadar Şeyh Yasin’in özel kalem müdürlüğünü de yaptı ve ondan çok şey öğrendi.
Hamas, 22 Mart 2004’te Şeyh Yasin’in yerine Doktor Abdülaziz El-Rantissi’yi seçti. Rantissi, bayrağı devralmasından üç hafta sonra, 17 Nisan 2004’te öldürüldü. İsmail Haniye, bu süreç sonunda kendini Hamas’ın başında buldu. Çünkü hareketin siyasi lideri Halid Meşal, Şam’da sürgünde yaşıyordu. Haniye, silahlı direnişi bırakmadan siyaset alanında da mücadele etmeye karar verdi. Filistin genel seçimlerinde ‘Reform ve Değişim’ sloganıyla oy istediği listenin ilk sırasında yer aldı.
Hamas, tek başına iktidar olacak çoğunlukla seçimi kazandı. Haniye, hükümeti kurmakla görevlendirildi ve kurduğu hükümet güvenoyu aldı.
Filistin tarihinin 10’uncu başbakanı olan Haniye, yine Gazze yakınlarında Şatti mülteci kampındaki evinde oturmaya devam etti.
Çok genç yaşta evlenen İsmail Haniye, 13 çocuk babası oldu. 11’i hayatta. Onlardan da bazıları dünya evine girdi ve çoluk çocuğa karıştı. Haniye Filistin içinde ve dışında pek çok çevrenin güvenini kazanmış durumdu. Çünkü Hamas’ın intihar saldırılarının hiç birinde Haniye’nin onayı yok. Tam tersine; manevi babası Şeyh Ahmet Yasin’in öldürülmesinden sonra bile soğukkanlı ve uzlaşmacı bir çizgi benimsenmesi için inisiyatif aldı.
Haziran 2007’de Gazze Şeridi’ndeki Hamas ile El Fetih arasındaki çatışmaların zirveye çıkması üzerine, Filistin devlet başkanı Mahmud Abbas tarafından görevinden alındı.