Edep ile ilgili sözlerin hayatımıza katacağı çokşey vardır. Bu konunun önceliği çocuklarımızdır. Yeni bir öğretim yılına az bir zaman kalmışken gözümüzden kaçan bu durumu tekrar gözden geçirmemizin yerinde olacağını düşünmekteyim.
Günümüz gençliğinin önemli bir hususta maalesef çok eksikliğinin olduğuna şahitlik ediyoruz.
Zamanının çocuklarının hepsi belli bir seviyeye kadar okullarda okumak zorunda olmasının yanında büyüklerine saygıda küçüklerine sevgide çok geride kalmış durumdalar.
Üniversite bitirmiş, eskilerin deyimiyle mürekkep yalamış olanların okumamış ve çalışarak hayatlarını kazanmaya çalışan yaşıtlarına göre edep eksikliği çok fazla durumda olduğuna defalarca şahit olmuşumdur.
Bu durumun erken yaşta işe başlayana gençlerimizinde şu şekilde kendini gösteriyor; ustasının yanında çıraklığa başlamış olması ustasından zanaat ve sanaat öğrenmenin yanında az-çok edep eğitimi de almış olması ve büyüklerine hürmeti bizzat yaşayarak öğrenmelerinin etkili olduğu kanısındayım.
Yıllarını okuyarak geçirmiş çocuklar maalesef sadece öğretmen ve okul müdüründen korkuyor gibi görünse de tahsilin verdiği bir takım duygulardan dolayı etrafındaki büyüklere hürmette eksiklik gösteriyor.
Bu konunun kendisi yavaş yavaş ilim öğrenirken etrafındaki diğer kişi ve özellikle büyüklerinin bilgisiz olduğu kanısına vararak devam etmesinden kaynaklanmaktadır.
Adalet timsali Hz. Ömer r.a. “Edep, ilimden önce gelir” sözüyle anlatmak istediğim konuya değinmiş, bize yol göstermiştir. Milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un edep ile ilgili sözlerinden birtanesinde “Ne İbrettir Kızarmak Bilmeyen Çehren, Bırak Kardeşim Tahsili; Git Önce Edep, Haya Öğren ..!” derken edep’in tahsilden önce
geldiğini açıklamıştır.
Bunun yanında edep ile ilgili sözlerinden birinde Yunus EMRE “Gezdim Halep ile Şamı, Eyledim ilmi talep, Meğer ilim bir hiç imiş, İllâ edep illâ edep.” diyerek yine tahsilden önce edep’in geldiğini vurgulamıştır.
Edep ile ilgili sözlerden bir diğerinde Hz. Peygamber sav. Efendimizin damadı Hz.Ali ra.’ın “Çocuğunuzun yedi yıl oyun oynamasına müsade ediniz ve yedi yıl ona yaşam edebini ögretiniz” dediği bizlere ulaşmıştır.
Edep ile ilgili sözlerden bazılarını yukarıda saydıktan sonra durumu şu şekilde anlamamız ve çocuklarımıza eğitim çağından önce edep öğretmemiz gerekmektedir. Edep eğitimine ilim tahsilinden öncelik verilerek çocuklarımızı yetiştirmemiz, hayatlarına değer katacaktır. Hepimiz biliyoruz ki atalarımız “Ağaç yaş iken eğilir” sözüyle bu durumda bizlere geç kalmamamız gerektiğini anlatmışlardır.
Dostkelimeler.com isimli sitemde bir çok konuda güzel sözler barındırmamınız yanında en öncelikli konumun “Edep ile ilgili sözler” olduğunu açıkça belirtmek istiyorum.
Aşağıya edep hakkında güzel sözleri ekleyeceğim. Ayrıca aşağıda vereceğim linklere tıklayarak Edep ile ilgili sözlerin devamına ulaşabilir. Edep ile ilgili ayetlere, hadislere, atasözlerine ve hatta edeple ilgili bir hikayeye de ulaşabilirsiniz.
Edep ile ilgili sözler
A.İbni Mübârek (Rah.A.) “İnsana faidesiz çok bilgiden ziyâde, edep ve yüksek terbiye lâzımdır” diyerek yine konumuz olan edebin ilemden önce geldiğini vurgulamıştır.
İmam Suhreverdi “İlim ve bilginin yüceliği edep ile anlaşılır. Davranışlar, ilim ve irfan ile kabul görür ve insan, güzel edep ve ahlakı ile dünya ve ukba muradına ulaşır” der.
İmâm-ı Gazâli hz.leri “Bir kadın edepten daha güzel elbise giyinmemiştir. Bir erkek de edepten daha güzel bir servet edinmemiştir” demiştir.
Hz.Mevlana “Edep Kişinin Gönül Aynasıdır” demiştir.
Alman filolog, filozof, kültür eleştirmeni, şair ve besteci NIETZSCHE “En insani davranış, bir insanın utanılacak duruma düşmesini önlemektir” der.
Sehl B. Abdullah “Edep ihlas ve kulluk ile azgın nefsi uslandırmaktır” demiştir.
İmam Kuşeyri “Edep, bir insanda iyi ve güzel huyların tamamının meydana geldiğinin görülmesidir” diyerek edepin çerçevesini açıklamıştır.
Yahya b.Muaz (R.A.) “Ulu kişi,arif bir insan,Rabbine karşı edebini bıraktı mı mutlaka helak olur.” diyerek ibadet ve duaları da dahil rabbine karşı edep göstermeyen kişinin helak olacağını bildirmiştir.
Nasır-ı Hüsrev “Utanmak insan ruhunda asıldır. İnsanı insan olarak muhafaza eden de budur” diyerek insanın doğuştan utanma duygusu olduğunu bildirmiştir.
Edep ile ilgili sözler için tıklayınız
Edep ile ilgili atasözleri için tıklayınız
Edep ile ilgili hadis-i şerifler için tıklayınız
Edep ile ilgili Ayet-i Kerimeler için tıklayınız
Edeple ilgili bir hikaye – Keskin bir hafızaya nasıl sahip olunur
